SPECIAL 24 Heures du Mans: Waarom Toyota Le Mans alleen maar kan verliezen

Na het terugtrekken van de fabrieksteams van Audi in 2016 en Porsche in 2017 is Toyota torenhoog favoriet voor de overall overwinning tijdens de 86e editie van 24 Heures du Mans 2018. Een overwinning die de Japanners al koesteren sinds de jaren '80 en waar ze een paar keer heel dichtbij waren, maar nog niet eerder hebben binnengesleept. Als enige fabrieksteam met hybride LMP1-auto komt de concurrentie in 2018 alleen nog van privé ingeschreven auto’s zonder hybride techniek.

Tijdens de 6 Hours of SPA, begin mei dit jaar, was de snelste Toyota tijdens de kwalificatie bijna twee seconden sneller dan de snelste privé LMP1-auto, de Rebellion. Op het langere circuit van Le Mans zal dit zelfs oplopen tot mogelijk vier seconden per ronde en bovendien hebben de hybride auto’s door het door de organisatie ingestelde Equivalence of Technology een reglementaire een ronde langere stint dan de non-hybrides en mag het volgooien van de brandstoftanks bij de hybrides vijf seconden sneller. Al met al een ongelijke strijd waarbij alles in het voordeel uitvalt voor Toyota. Maar als je zo uitgesproken favoriet bent voor de overwinning dat het bijna een vanzelfsprekendheid is, kun je de race eigenlijk alleen maar verliezen en dat is in het verleden al meermaals voorgekomen.

Al eerder favoriet.
Ondanks dat Toyota nog nooit heeft gewonnen op Le Sarthe was het Japanse merk er al een paar keer heel dichtbij. Zondag 19 juni 1994, even na half drie in de middag valt de SARD Toyota 94C-V vlak na de pits stil, de auto is uit zijn versnelling gesprongen en heeft geen aandrijving meer. Rijder Jeff Krosnoff stapt uit, schopt, half liggend op de baan, de auto in de derde versnelling en redt het terug naar de pits. Reparatie duurt 13 minuten. Na negen uur aan de leiding te hebben gelegen en met nog anderhalf uur te gaan valt de auto terug naar de derde plaats. Porsche pakt voor de 13e keer de overwinning.

Zondag 13 juni 1999, half elf, de leidende BMW van J.J. Lehto is zojuist uitgevallen en Ukyo Katayama in de Toyota GT-One loopt zienderogen in op de enig overgebleven BMW. Hij ruikt de overwinning, verbetert de snelste raceronde en de comfortabele ronde voorsprong van de BMW verdwijnt als sneeuw voor de zon. Als hij de achterstand heeft teruggebracht tot 1 minuut krijgt hij een klapband. Hij kan de Toyota nog terugbrengen naar de pits maar finisht uiteindelijk als tweede achter de BMW.

Zaterdag 14 juni 2014, twee jaar na hun terugkeer op Le Mans wordt het tijd voor de Toyota TS040 Hybrids om te scoren. De van pole position vertrokken nummer 7 neemt na de start resoluut de leiding en bouwt aan een comfortabele voorsprong op de zusterauto met nummer 8, de drie Audi R18 Hybrids en de twee debuterende Porsche 919 Hybrids. Als in het tweede uur de deelnemers worden verrast door hevige regenval wordt Nicolas Lapierre slachtoffer van aquaplaning en schakelt in zijn spin onder andere de Audi R18 van Marco Bonanomi uit. Lapierre brengt de zwaar beschadigde Toyota terug naar de pits maar reparatie kost een uur en de nummer 8 is kansloos voor de overwinning. De nummer 7 gaat gewoon door, ligt negen uur aan de leiding als de auto plotseling stilvalt bij Arnage. Een controleapparaat van de organisatie heeft kortsluiting gemaakt en rijder Kazuki Nakajima is niet in staat, om langs de baan en in het pikkedonker, de gesmolten draadboom te repareren. Weer valt een Toyota met zicht op de overwinning uit. Mede door het uitvallen van de beide Porsches finisht de gerepareerde nummer 8 nog als derde.

Zondag 19 juni 2016, met nog ongeveer 6,5 minuut op de klok geeft Kazuki Nakajima via de boordradio aan het team door dat hij een gebrek aan power ondervindt bij de leidende Toyota TS050 Hybrid met nummer 5. De auto is in een nagelbijtende strijd verwikkeld met de nummer 2 Porsche en heeft slechts een minuut voorsprong. Het team besluit de auto niet naar de pits te halen maar dan valt de Toyota, met nog een ronde te gaan stil op start/finish. Het publiek kijkt ademloos toe en ziet hoe de nummer 2 Porsche de stilstaande Toyota passeert, de leiding overneemt en de achttiende overwinning voor het merk uit Stuttgart in de wacht sleept. De tweede plaats voor de nummer 6 Toyota is slechts een schrale troost.

Zaterdag 17 juni 2017. Na het debacle van 2016 is Toyota strijdvaardiger dan ooit en met maar liefst drie exemplaren van hun nieuwste TS050 Hybrid naar Frankrijk afgereisd. Na het vertrek van Audi moet het dit jaar gebeuren. Kamui Kobayashi verpulvert tijdens de kwalificatie met een 3:14.791 het ronderecord en is daarmee maar liefst 2,5 seconde sneller dan de snelste Porsche. In de race pakt de 7 de leiding gevolgd door de nummer 8, de nummer 9 heeft in de openingsronde een klapband, moet een pitstop maken en sluit achteraan aan. Na acht uur racen en stuivertje wisselen met de Porsche nummer 1 gaat de nummer 7 Toyota nog steeds aan de leiding als de nummer 8 Toyota binnenkomt voor een pitstop, te vroeg, na het blussen van een brandje bij de linker-remschijf gaat de auto de pitbox in waar de motorkap wordt verwijderd. De voorste motor en batterij moeten vervangen worden, reparatie duurt een uur en de auto valt ver terug. Na tien uur racen slaat het noodlot pas echt toe voor de Japanners. Kobayashi, aan het einde van de pitstraat wachtend om achter de volgende safety car die langskomt aan te sluiten, ziet wuivende collega rijder Vincent Capillare aan voor een marchal en denkt dat hij mag vertrekken, trekt op en wordt door het team via de boordradio weer tot stoppen gemaand, trekt nogmaals op, stopt wederom en verbrandt daarmee de koppeling, redt het niet terug naar de pits en valt uit. Kort daarna komt de nummer 9 bij de Dunlop-chicane in aanraking met een LMP2-auto en krijgt een lekke band. In de ronde terug naar de pits ontstaat er zoveel schade en de auto valt in het zicht van de pitstraat uit. De nummer 9 rijdt een inhaalrace die hem niet verder brengt dan een achtste plaats overall.

Snelste auto geen garantie voor de overwinning.
Hoewel Toyota in 2018 dus naar Le Mans gaat met de snelste auto van het veld geeft het resultaat van vorig jaar al aan dat dat zeker geen garantie is voor de overwinning. Belangrijker is om uit de problemen te blijven en zo min mogelijk tijd in de pits door te brengen. Daarvoor heb je een betrouwbare auto nodig, de afgelopen jaren tonen aan dat de betrouwbaarheid van de hybride systemen verre van perfect is, zowel Audi, Porsche maar zeker ook Toyota hadden in 2014, 2015, 2016 en 2017 altijd wel een auto met technische malheur. Ook het constant inhalen van langzamere deelnemers uit de LMP2 en GTE klassen brengt het nodige risico met zich mee. Kans op een aanrijding, maar ook lekke banden door het inhalen buiten de ideale lijn zijn factoren die continue op de loer liggen. Schade, zoals bij de Toyota nummer 9, of technische problemen, zoals vorig jaar een defecte elektromotor bij de nummer 8 Toyota kan maar zo tot uitval of een niet meer te overbruggen achterstand leiden.

Alonso effect.
Dit jaar wordt het team van Toyota versterkt door tweevoudig F1 Wereldkampioen Fernando Alonso. De Spanjaard is op jacht naar de Triple Crown of Motorsport, een officieus record wat bestaat uit overwinningen in de meest prestigieuze autoraces ter wereld te weten de Grand Prix van Monaco, de Indianapolis 500 in de USA en de 24 Heures du Mans. Een overwinning in Monaco heeft Alonso al op zak, vorig jaar deed hij al een niet onverdienstelijke poging op Indianapolis en dit jaar dus Le Mans. Hij is niet de eerste Formule 1 coureur die het kunststukje probeert te klaren, maar alleen Graham Hill is het ooit gelukt. Maar Alonso krijgt dit jaar onverwachts gezelschap van Jenson Button en Juan Pablo Montoya die ook allebei de Grand Prix van Monaco op hun naam schreven. Jenson Button stapt in de BR1 van SMP Racing, die als privateer uitkomen in de LMP1 en dus, zij het bescheiden, kans maakt op de overall overwinning. Button heeft echter al aangegeven dat hij geen aspiraties heeft in de nabije toekomst de Indy 500 te gaan rijden. Juan Pablo Montoya heeft echter, in tegenstelling tot Alonso, de Indy 500 al eens op zijn naam geschreven en staat dus voor op de Spanjaard. Montoya komt op Le Mans uit in de LMP2 en daarmee zijn de kansen op een overall overwinning voor de Colombiaan nihil. Of Alonso net zo’n beslissende factor kan zijn voor Toyota zoals Nico Hulkenberg dat in 2015 was voor Porsche valt te bezien. Hulkenberg won de 24 uur direct bij zijn debuut, wereldkampioenen als Mario Andretti, Keke Rosberg, Nigel Mansell en Jacques Villeneuve slaagden er allemaal niet in de 24 uur van Le Mans op hun naam te zetten.

Hoe groot de favorietenrol van Toyota dan ook mag zijn, het is zeker geen gelopen race, daarvoor is de Grand Prix d’ Endurance al te vaak een onvoorspelbare wedstrijd gebleken. Kortom, zondag 17 juni even na 15.00 uur weten we het zeker./ Door Ronald Loenen.