Succes unieke Nederlander in Macau

De tijd vliegt voorbij in de autosport. Dit jaar viert de Grand Prix van Macau het 60-jarig jubileum. Vijf Nederlanders strijden mee in de verschillende klassen. Maar de grootste Nederlander in deze periode van zestig jaar was de unieke Teddy Yip, bekend om zijn latere F1-team. Hij maakte de Grand Prix groot en gaf vele rijders zoals Ayrton Senna en Keke Rosberg de kans om te scoren. RaceXpress.nl onderzocht de bijzondere geschiedenis van deze spectaculaire race, die jaarlijks op het Chinese schiereiland plaatsvindt.

De Grand Prix van Macau is berucht om zijn afwisseling. Nauwe straatjes, met de vangrail akelig dichtbij, een bloedsnel recht stuk met flauwe knikken erin, korte bochtjes en gekke hoogteverschillen. Vrijwel iedereen heeft wel hardhandig kennis gemaakt met Macau, zoals Renger van der Zande in zijn debuutjaar met het Prema Formule 3-team. Het begon allemaal heel simpel. Op het Chinees-Portugese schiereiland in de buurt van Hong Kong, startte in 1954 de eerste race door de straten en langs de haven, georganiseerde door de Nederlander Teddy Yip. Geboren in Nederlands-Indië in Medan op Sumatra, ging hij na zijn studie in Nederland in de jaren ’40 naar Macau. Hij had er succes met de ontwikkeling van toerisme en gokpaleizen. Het beroemde Lisboa hotel/casino is door hem en zijn zwager opgericht. Maar in 1954 brak zijn liefde voor autosport door en organiseerde hij de eerste race door de stad, met de bekende Triumphs en Austin Healy’s uit die tijd. Kerels met pothelmen op reden rakelings langs de huizen en door de haven. Het was het begin van een unieke geschiedenis en een jaarlijks terugkerend evenement.


Al gauw zat de Chinees-Indische Nederlander Yip zelf ook achter het stuur van een Jaguar XK 120. Maar de goedlachse Theodore ging daarna onvermoeid verder. Bekend om zijn fabelachtige talenknobbel, hij sprak zes Chinese dialecten, Nederlands, Engels, Frans, Duits en Thais, begaf hij zich ook in de Formule 1. En in de jaren ’70 had hij uiteindelijk zijn eigen Formule 1-team, het bekende Theodore Racing, waar rijders als Patrick Tambay, Eddy Cheever, Keke Rosberg, Derek Daly en ook de enige vrouw die ooit een F1-wedstrijd won, Desirée Wilson, voor uitkwamen.

Macau ontwikkelde zich ook verder met steeds weer Teddy Yip als promotor en aanjager. De amateurfase kwam in 1966 tot een eind toen Mauro Bianchi met de fraaie Alpine A220 kwam, zag en overwon. Vanaf dat moment gingen andere Europese professionals en ook fabrieksteams het jaarlijkse evenement opzoeken. En Yip stimuleerde dat ook door jonge rijders te sponsoren en een zitje aan te bieden.


Toen kwam de tijd van de Formulewagens. Aanvankelijk de Formule Pacific , maar vanaf november 1983 de Formule 3. En de eerste overwinning ging in dat jaar naar de door Teddy Yip gesponsorde Ayrton Senna. Vele latere wereldkampioenen hebben hun sporen verdiend in de straatjes van Macau: Michael Schumacher, Mika Hakkinen, maar ook David Coulthard zijn de bekendste namen. Huub Rothengatter en Jan Lammers stonden zelfs driemaal op het podium. Tot op de dag van vandaag is de Grand Prix van Macau de meest spectaculaire Formule 3-wedstrijd in de wereld. Sinds 2005 is het evenement ook onderdeel van de jaaragenda van het WTCC, met onder anderen Tom Coronel als vooraanstaande deelnemer.

In 2003, op 96-jarige leeftijd, overleed de unieke Nederlander. Maar tot op het laatst was hij betrokken bij de autosport. Zijn zoon Yip jr., teameigenaar van het Status Grand Prix Team, heeft dit jaar als gebaar naar zijn vader een samenwerking gezocht met het succesvolle Prema Formule 3-team. Onder de naam Theodore Racing by Prema zijn twee wagens ingeschreven in dit jubileum jaar. Teddy Yip jr. zegt daarover: “My father’s life was incredible. He was really across all of motor sports for a decade or more. And he was the centre of these amazing parties. He was all about that. I remember being a little kid, going to some of those things – huge gala evenings – although I was still a small child in the ’80s, I remember them, the excitement, the energy.”

Renger van der Zande heeft ook iets met dit autosporterfgoed. Hij geeft daarover aan: “Allereerst beschouw ik het als een eer dat ik dit jaar met de Erebus SLS AMG Mercedes in de GT3-klasse kan uitkomen. Vier jaar Formule 3 in Macau heeft de passie voor dit evenement aangejaagd. Een ander gek ding is dat mijn vader me altijd op de historische figuur Teddy Yip heeft gewezen. Hijzelf is net als Yip ook in Nederlands-Indië geboren, nota bene ook in Medan op Sumatra. Dus de wereld van de fantasierijke indo’s, zoals wij thuis altijd zeggen, is ons zeer vertrouwd. Je ziet het hier zo fraai weerspiegeld in het wereldje rond de races. Grote feesten, mooie meiden, Chinese drakendansen en racen tot op het scherp van de snede. Passie, vechten en plezier zijn zo uniek hier in Macau…”